Doel:

Inwoners zijn zich bewust van de risico’s die ingrijpende levensgebeurtenissen, gezondheidsproblemen en langdurige belasting kunnen hebben op de sociale gezondheid.

Hoe:

Risicofactoren zoals ingrijpende levensgebeurtenissen, gezondheidsproblemen of langdurige belasting kunnen grote invloed hebben op het sociaal functioneren van mensen. Het is allereerst van belang dit te onderkennen. Als mensen beter begrijpen wat de gevolgen kunnen zijn van levensgebeurtenissen en gezondheidsproblemen kunnen zij zichzelf beter voorbereiden op deze situaties. Bovendien kunnen zij dan anderen die hiermee te maken krijgen beter begrijpen en ondersteunen. Betere bewustwording van de gevolgen kan bijvoorbeeld gestimuleerd worden met documentaires. is een voorbeeld van een 10-delige serie over mensen met psychische gezondheidsproblemen. De serie laat zien wat de sociaal-emotionele impact is van een angststoornis, depressie of een psychose.

Doel:

Inwoners hebben voldoende vaardigheden om om te gaan met ingrijpende levensgebeurtenissen, gezondheidsproblemen en langdurige belasting.

Hoe:

Als mensen zich na een ingrijpende levensgebeurtenis, zoals een scheiding, een tijdje sociaal hebben terug getrokken, kan het verbeteren van sociaal-emotionele vaardigheden bijdragen aan het onderhouden of opbouwen van een divers samengesteld sociaal netwerk. Het doel van de meeste sociaal-emotionele vaardigheidstrainingen is het verbeteren van zelfmanagement en het verlagen van drempels die mensen ervaren om zowel in contact te komen met anderen als het onderhouden van contacten. Voor 55plussers zijn verschillende trainingen beschikbaar, zoals de Grip & Glans groepscursus, Sociaal Vitaal en Denken en Doen. Voor jongeren van 13 tot en met 17 jaar is er bijvoorbeeld het lesprogramma Levensvaardigheden.

Doel:

Inwoners ervaren voldoende steun van hun sociale netwerk bij het omgaan met ingrijpende levensgebeurtenissen, gezondheidsproblemen en langdurige belasting.

Hoe:

Mensen die te maken hebben met ingrijpende levensgebeurtenissen, gezondheidsproblemen of langdurige belasting staan vaak voor grote uitdagingen in hun leven, waarbij ze wel wat ondersteuning van anderen kunnen gebruiken. In deze situaties is het dus belangrijk dat mensen terug kunnen vallen op een sociaal netwerk. Voor het helpen van mensen bij het vinden van sociale steun zijn verschillende aanpakken beschikbaar. Denk bijvoorbeeld aan verschillende vormen van lotgenotencontact, waarbij mensen in dezelfde situatie elkaar ondersteunen. Voor mantelzorgers van mensen met dementie zijn er specifieke ontmoetingscentra. Voor gezinnen die problemen ervaren, bijvoorbeeld bij de opvoeding van een kind, kan een Eigen Kracht Conferentie uitkomst bieden. Deze aanpak is erop gericht het sociale netwerk bij het gezin te betrekken.

Doel:

Professionals en vrijwilligers die in contact komen met mensen die een hoog risico hebben te vereenzamen, zijn alert op signalen van vereenzaming.

Hoe:

Als mensen vereenzamen is dat niet altijd gemakkelijk te herkennen. Bovendien vinden mensen zelf, en ook zorg- en hulpverleners, het vaak lastig om het onderwerp aan te snijden. Door er snel bij te zijn kan voorkomen worden dat mensen vereenzamen en ernstigere problemen ontwikkelen. Het is dus belangrijk om tijdig te spreken over aanhoudende gevoelens van eenzaamheid. Hierbij hebben professionals en vrijwilligers die in contact komen met mensen met een verhoogd risico op eenzaamheid een belangrijke rol. Denk aan klantmanagers van de sociale dienst, huisartsen, sociaal werkers, studieadviseurs en vrijwilligers van de Voedselbank. Als zij alert zijn op signalen zoals slechte schoolprestaties, terugtrekkend gedrag en slecht slapen kunnen zij tijdig het gesprek aangaan. Voor professionals en vrijwilligers die beter willen worden in het bespreekbaar maken is er de training Verbinden met Eenzaamheid.

Doel:

Inwoners voelen zich niet gestigmatiseerd of uitgesloten.

Hoe:

Soms levert het aanspreken van het eigen netwerk niet voldoende steun op voor mensen die geconfronteerd worden met de uitdagingen van het leven. Zij hebben dan ondersteuning van professionals of vrijwilligers nodig om bijvoorbeeld een levensgebeurtenis te boven te komen. Omdat er veel risicofactoren zijn waardoor mensen kunnen vereenzamen, zijn er ook veel verschillende vormen van ondersteuning. Denk aan rouwverwerking, lotgenotencontact, mentorprojecten, mantelzorgondersteuning, buddy’s en praktische ondersteuning zoals bijvoorbeeld het aanbieden van vervoer. Cruciaal is dat de ondersteuning goed aansluit bij de situatie van de persoon in kwestie en diens behoeften.

Doel:

Inwoners voelen zich niet gestigmatiseerd of uitgesloten.

Hoe:

Door gebrek aan kennis in de samenleving over wat het betekent om te leven als bijvoorbeeld transgender of als iemand met psychische klachten, dementie, hiv of een verstandelijke beperking kunnen mensen die hiermee te maken hebben sociaal uitgesloten worden. Hoe ga je bijvoorbeeld om met een bekende die net een psychose heeft gehad? Mensen hebben dan last van de onwetendheid en het stigma dat op het ‘anders zijn’ ligt. Zij lopen daardoor een verhoogde kans om te vereenzamen. In deze infographic zie je in een oogopslag wat stigma en zelfstigma is en wat wie kan doen om dit te doorbreken. Om zelfstigma te verminderen kunnen mensen zich bijvoorbeeld aansluiten bij een zelfhulpgroep.